Tüik: SGP’ye göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla endeks değeri 72 oldu
Satınalma gücü paritesi (SGP) detaylı olarak tanımlanmış standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanmaktadır. Böylelikle ülkeler ortasındaki fiyat seviyesi farklılıkları giderilmekte ve memleketler arası manada gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabilmektedir.
Satınalma gücü paritesi (SGP) detaylı olarak tanımlanmış standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanmaktadır. Böylelikle ülkeler ortasındaki fiyat seviyesi farklılıkları giderilmekte ve memleketler arası manada gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabilmektedir.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP’ye nazaran kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeksi 2023 yılı sonuçlarına göre 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken, bu paha Türkiye için 72 oldu ve AB ortalamasının %28 altında kaldı.
Karşılaştırmalarda, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 6 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Bosna-Hersek) kapsandı.
Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında SGP’ye nazaran kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 237 ile Lüksemburg, en düşük ülkeler ise 36 ile Arnavutluk ve Bosna-Hersek oldu. Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının %137 üzerinde, Arnavutluk ve Bosna-Hersek ise %64 altında kıymete sahip oldu.
Türkiye’nin 2023 yılı kişi başına fiili kişisel tüketim seviyesi 84 oldu
Ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla temel alınırken, tüketicilerin nispî refah seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili ferdi tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Fiili kişisel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet yahut kar gayesi olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sıhhat vb.) hizmetleri de kapsamaktadır.
Kişi başına fiili kişisel tüketim düzeyi 27 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken, Türkiye için 84 oldu ve AB ortalamasının %16 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında kişi başına fiili ferdi tüketim bedeli en yüksek ülke 136 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 41 ile Arnavutluk oldu.
Türkiye’nin fiili ferdi tüketime ait fiyat seviyesi endeksi 39 oldu
Fiyat seviyesi endeksi, ülkelerin ulusal para ünitelerinin mukayeseli olarak döviz kuruna nazaran alım gücünün göstergesidir. Bir ülkenin fiyat seviyesi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “ucuz” olarak tabir edilmektedir.
Türkiye’nin fiili kişisel tüketime ait fiyat seviyesi endeksi, 2023 yılı sonuçlarına nazaran 39 oldu. Bu bedel, AB ülkeleri genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan birebir mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 39 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı