Teknoloji bağımlısı çocukları bekleyen 4 önemli tehlike!
Son yıllarda dünyada ve ülkemizde cep telefonu, tablet ile bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak çocuklarda teknoloji bağımlılığı giderek daha sık görülüyor. Gün boyunca adeta ellerinden düşürmedikleri teknolojik aygıtlar maalesef çocuklar için büyük bir tehdit oluşturabiliyor.
Acıbadem Beylikdüzü Cerrahi Tıp Merkezi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar, günümüzde çocuklarda teknoloji bağımlılığına 3 – 6 yaş aralığında bile yaygın olarak rastlandığına dikkat çekerek, “Teknoloji bağımlılığının çok küçük yaşlarda görülmeye başlamasının sebepleri ortasında ebeveynlerin iş yahut öteki sorumlulukları nedeniyle çocukların internet ortamında daha fazla vakit geçirmelerine müsaade vermeleri birinci sırada yer alıyor. Öteki bir değerli faktör ise eğlenerek eğitme metotlarının ekran başında kalma müddetlerini artırmasıdır.” diyor.
Bağımlılığa karşı üç kural çok önemli!
Çocuklarda teknoloji bağımlılığını önlemek için ebeveynlerin bilhassa üç kurala çok dikkat etmeleri gerektiğine işaret eden Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar, “Almanız gereken birinci tedbir, ekran müddetini çocuğunuzun yaşına uygun olarak sınırlamak olmalı. Bu sonları, uyku, ders çalışma ve toplumsal etkinlikler için kâfi vakit bırakacak formda düzenlemelisiniz. Çocuğunuz 18 aylıktan küçükse ekrandan büsbütün uzak tutmalısınız. 18 – 24 ay ortasında ise süreyi sizin gözetiminizde 20 dakika; 2 – 5 yaş ortasında ise azamî bir saat ile sonlandırın. Daha büyük yaşlardaysa yeniden kesinlikle vakit hududu oluşturun. Ebeveynler olarak teknoloji kullanımında çocuğunuza yeterli bir rol model olmanız da çok önemlidir” diyor. Çocuğunuza cazip aktiviteler önermenizin de ikinci kıymetli kural olduğunu belirten Dr. Leyla Yolar, “Teknolojik aygıtlar dışında vakit geçirmesini sağlamak için spor, dışarıda oyun oynama, fotoğraf ve müzik üzere çocuğunuzun ilgisine yönelik etkinlikler konusunda onu teşvik edin. Üçüncü kural ise çocuğunuzu sanal ortamda karşılaşabileceği zorbalıklar ve uzun müddet ekran kullanımı nedeniyle gelişebilecek olan sıhhat sorunlarıyla ilgili bilinçlendirmek olmalıdır” diyor.
Teknoloji bağımlılığının artmasına paralel olarak çocuklarda göz hastalıkları, obezite, duruş bozuklukları ve ruhsal sorunların daha yaygın görüldüğüne işaret eden Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar, ebeveynlere önemli teklifler ve ihtarlarda bulundu!
GÖZ BOZUKLUKLARI
Uzun mühlet ekrana bakmak göz kaslarının olağandan daha fazla çalışmalarına neden oluyor. Çünkü, gözler ekrana odaklandığında göz kasları daima olarak kasılıp gevşemek zorunda kalıyor ve bu durum göz yorgunluğuna yol açabiliyor. Gözlerde ağrı, yanma, batma, kuruluk, sulanma ve kaşıntı, bulanık görme ile sık göz kırpma, göz yorgunluğunun belirtileri ortasında yer alıyor. Bu tablo da ileride miyopi üzere kalıcı göz problemlerine yahut fotofobi olarak isimlendirilen çok ışık hassaslığı ve parlak ortamlarda rahatsızlık hissine neden olabiliyor.
Nasıl tedbir almalıyız?
- Bilgisayar ekranının göz hizasının biraz altında olmasına ve yaklaşık 60 cm uzaklıkta bulunmasına dikkat edin.
- İyi bir aydınlatma sağlayın, örneğin çok parlak ışık yahut karanlık ortamlardan kaçının.
- Ekran filtreleri kullanın.
- En az yılda bir defa olacak formda tertipli göz muayenelerini yaptırın.
POSTÜR BOZUKLUĞU
Çocukların dijital teknolojik aygıtlarla erken yaşlarda tanışmaları ve onları denetimsiz formda uzun mühlet kullanmaları postür bozukluğuna neden olabiliyor. Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar, büyüme ve gelişimdeki süratten ötürü omurgadaki değişmelerin en fazla okul çağında oluştuğunu vurgulayarak, “Cep telefonu, tablet ve bilgisayar kullanımı nedeniyle uzun mühlet yanılgılı konumda kalmak; kaslarda gereksiz kasılmanın yanı sıra omuz, sırt ve boyun kaslarındaki spazmı tetikleyebiliyor. Ayrıyeten biyomekanik fonksiyonların aktifliğini azaltabiliyor ve yumuşak dokuları zayıflatabiliyor. Bunların yanı sıra dirsek, el ile el bileğinde ağrıya ve bunun sonucunda hareket kısıtlılığına yol açabiliyor. Çok daha değerlisi devamlı öne yanlışsız eğilmek ve uzun mühlet birebir durumda kalmak ilerleyen vakitlerde omurgada kamburluğa neden olabiliyor” diyor.
Nasıl tedbir almalıyız?
- Ergonomik masa ve çalışma koltuğundan faydalanın.
- Kambur duruşu önlemek için ortopedi tabiplerine danışarak bel ve sırt korseleri kullanabilirsiniz.
- Her 30 dakikada bir mola verdirin ve kaslarını esnetmeye yönelik kısa bir yürüyüş yahut konum değiştirme üzere dinlenme idmanları yaptırın.
RUHSAL SORUNLAR
Teknoloji bağımlılığı çocukların ruhsal sıhhatlerini da olumsuz tarafta etkileyebiliyor. Özellikle sanal oyun bağımlılığı olan çocuklarda; depresyon ile anksiyete, odaklanma sorunları, özgüven eksikliği, toplumsal gelişimin gerilemesi, konuşma bozuklukları ve saldırgan davranışlarda bulunma üzere sıkıntılar sık görülüyor. Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar, 3-6 yaş aralığındaki çocukların ekrana 15-20 dakika odaklanmalarının kâfi olduğunu belirterek “İnternette bu müddetin aşılması vakitle çocuklarda dikkat eksikliğine yol açabiliyor. Fazla kullanım durumunda yüz yüze irtibat hünerleri azalırken toplumsal gelişimleri de zayıflayabiliyor. Ayrıyeten sanal ortamda karşılaşabilecekleri zorbalıklar yüzünden çocuklarda içe kapanıklık, yalnızlık hissine kapılma, depresyon yahut anksiyete üzere önemli problemler gelişebiliyor” diye konuşuyor.
Nasıl tedbir almalıyız?
Teknolojik araç kullanımında yaşına uygun kota ile hudut oluşturun ve buna uymaya itina gösterin. Vakit ve içerik konusunu kesinlikle takip edin. Çocuğunuzu internetten uzaklaştırmak için toplumsal mecralar dışında da eğlenebileceği alternatif aktiviteler planlamanız yararlı olacaktır. Sistemli yapacağı fizikî aktiviteler çocuğunuzun gerilimini azaltacak, ruhsal gelişimini olumlu istikamette etkileyecektir. Hasebiyle çocuğunuza ilgi duyduğu bir spor kısmı, tabiat yürüyüşleri yahut arkadaşlarıyla birlikte toplumsal marifetlerinin de gelişeceği aktiflik tekliflerinde bulunabilir, hobi edinmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıyeten aile içindeki bağlantısı ve birlikte geçirdiğiniz vakti artırmanız çocuğunuzun ruhsal ve zihinsel gelişimine değerli katkılar sağlayacaktır.
OBEZİTE
Teknoloji bağımlılığının çocuklarda yol açtığı problemlerden biri de çağımızın kıymetli bir hastalığı olan obezite. Ekran başında geçen mühletin artması nedeniyle fizikî aktivitenin azalması, psikososyal sorunlar ile uyku sıkıntılarının yaşanması, beslenme nizamının bozulması ve reklamlara maruz kalma sonucunda sıhhatsiz besin tüketiminde artış üzere birçok faktör obezite açısından risk oluşturuyor.
Nasıl tedbir almalıyız?
- Günde en az bir saat idman yapmasını sağlayın ve fizikî aktivitesini arttırın.
- Günlük aktiviteler ve yeme alışkanlıklarıyla ilgili sabit rutinler oluşturun.
- Yatak odasında tablet, cep telefonu ve televizyon bulundurmayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı