Veteriner Doktor. İsimli Bilimciler Derneği İsimli Veteriner Hekimlik Komite Lideri Prof. Dr. Gültekin Yıldız ve İsimli Tıp Uzmanı. İsimli Bilimciler Derneği Lideri Prof. Dr. İ. Hamit Hancı, şahinlerin dron casuslara karşı kullanılması hakkında BSHA’ya konuştu.

Hava Kuvvetleri Şahin Kullanır 

Hayvanların kâfi zekaya sahip olması ve içgüdüsel davranışları sayesinde beşerler tarafından yüzlerce yıldır aktif olarak günlük yaşantımızda ve askeri faaliyetlerde misyon yapmalarını sağlamıştır. Bu maksatla güvercinler, köpekler, kediler, atlar, şahinler, kartallar, yunuslar, sürüngenlerin kullanılmaları mümkün olmuştur. Araştırmacılar, odaları tarayabilecek ve etrafını izleyebilecek robot hamam böcekleri, robo-hayvanlar yarattılar. İngiltere ve ABD ordusu sivrisinek gibisi uçaklar ve “’Yusufçuk uçağı’ yarattımışlardır. Bir yeri, hareket anında etraftaki imajları kaydetmek maksadıyla böcek kamera sistemlerini günümüzde kullanılan ekipmanlardan olmaktadır. Ordu, Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Deniz Piyadeleri ve Kıyı Güvenlik, askeri çalışan hayvanları kullanır. Ordu katır, keçi, köpek kullanır, Hava Kuvvetleri şahin de kullanır. 1916’da kurulan Veterinerlik Birlikleri, ABD Ordusu Tıbbi Dairesi’ne bağlı altı birlikten biriydi. Veteriner Kolordusu’nun emeli, besin güvenliği, hayvanların savunma uğraşını geliştirmek, biyomedikal gayret yaparak savaşçıyı korumaktır.

Casus Uydu Yarışı

Aslında, iki başka cinse hizmet etmelerine karşın, tabipler ve veteriner tabipler çoklukla birebir eğitim yapısından geçerler ve “Tek Sağlık” hizmetinde yer alırlar.  Washington’daki Milletlerarası Casusluk Müzesi’nde tarihçi olan Andrew Hammond, son iki yüzyıldaki havadan gözetleme teknolojisini, hidrojen dolu balon casusluğunu kaleme almıştı. 1890’ların başında Fransızlar, savaş alanı keşifleri için birinci defa hidrojen dolu balonları kullanmayı denediler. Açık bir günde bu balondan 50 mil kadar aralık gözetlenebildi. Thaddeus Lowe, en büyük keşif zeplini Amerika iç savaşında Orduya sunmuştu. İngiliz meteorolog Douglas Archibald 1880’lerde rüzgar suratını incelemek için büyük kumaş uçurtmalarla deneyler yaptı, kablo aracılığı ile kamera çekimleri yaptı. Eddy modifiye ederek  1898 İspanya-Amerika Savaşında birinci askeri hava gözetleme fotoğraflarını çekti. Casuslukla kameralı güvercinler kullanıldı, net çekimler olmayınca çok başarılı bulunmadı. Sonraki yıllarda keşif uçakları kullanıldı. Soğuk Savaş, Amerikan ordusunu Sovyetler Birliği’ni havadan izlemeye zorladı. Olağan uçuş yüksekliğinin iki katı olan 70 bin feet’te uçabilen ve 2 metreye kadar ayrıntı çeken U2 askeri uçağı geliştirildi. 1962’de bu uçak ve kameraları Küba’daki Sovyet nükleer silahlarının fotoğraflarını çekti ve Küba füze krizini ateşledi. Sonra bu yarış uzaya taşındı. Birinci casus uyduları elde etme yarışı, aya kimin birinci ulaşacağı çalışmalarına yöneldi. Günümüzde ticari hale gelen, sivil ve askeri olmayan pek çok misyonu yerine getiren uydular, yüklü olarak irtibat programları ve özelde casusluk faaliyetlerini ortaya koymaktadır.

Casus Drone

1960’ların başından itibaren keşif uyduları, düşman radar sinyalleri ve füzelerden ve uzay gemilerinden gelen sinyaller üzere istihbarat sinyallerini toplamaya başladı. Soğuk Savaş sırasında, birinci jet motorlu dronlar, ABD’nin bâtın bir keşif programının kesimi olarak Vietnam Savaşı’nda konuşlandırıldı. 1982’de Milletlerarası Silahlı Kuvvetlere nazaran Washington, Vietnam Savaşı sırasında 3.435’ten fazla insansız hava aracı misyonu gerçekleştirdi. cGünümüzde ise bu casusluk faaliyetinde her yere ulaşabilen, “drone” adı verilen küçük, üretimi kolay, düşük maliyetli uçaklar yerleşti. “Casus drone” klâsik çağdaş askeri casusluk araçlarına kıyasla üretimi daha kolay ve düşük maliyetlidir. Uydulardan, her türlü askeri radardan kaçar, Soğuk Savaş devrinde ülkelerin geniş bölgelerini gözetleyebilmektedir.  Günümüzde sivil gayeli Dron kullanımı arttı. Drone teknolojileri süratle afet yardımı ve hudut gözetleme emeliyle kullanılmaya başlandı. Şirketler boru çizgisi kontrolleri, eser değerlendirmeleri ve güvenlik üzere ticari uygulamalarda Dron kullanmaya başladı. Dünyanın dört bir yanındaki şirketler, taksi hizmetleri, fotoğrafçılık ve iç yer uygulamaları için dronlara yatırım yaptı. 2019’da 13 milyon perakende eser sevkiyatı drone’larla yapılırken bu sayı 122 milyon sevkiyat yahut teslimatı geçti.

Hayvanlar ve Dronlar 

Genç yazılım geliştirici Bay Schmidt Dronunu uçururken bir şahinin pençeleri ile drona saldırarak onu çevirdiğini ve yaralanmadan kaçtığını gördü. Bu drone, plastik iniş kadrolarındaki hafif bükülme dışında hasar görmeden yere düştü. Bu birinci olay değildi ve  balıkkartalı, saksağan, martı ve kazların da uçuş halindeki insansız hava araçlarını takip edip onlara saldırdığı görülüyordu. Dronlara karşı kangurunun zıplayıp yumrukladığı, çitanın kovalayıp sıçradığı, hırçın bir koçun çok alçaktan uçan bu insansız hava aracına baş attığı, Hollanda’da hayvanat bahçesinde bir şempanzenin vızıldayan bu aygıtı bir kol ile gökten indirdiği görülmüştü. Vızıldayan dronların hayvan kalp atışlarını artırdığı görüldü. Dronlar küçüldükçe satışı patlamaktadır. ABD de bir Noel’de 1 milyon dron satılabilmektedir.  Yanlış kullananların tembel fokları ve yavrularını okyanusa sürüklediğini ve korkan su samurlarını dalışa sürüklediğini, miili parklarda büyük boynuzlu koyunları rahatsız ettiğinden birtakım yerlerde insansız hava araçlarının kullanımını yasaklamıştı. 

Dronlar gidemediğimiz yerlere gidecek formda tasarlandılar. Yaban hayatı biyologları giderek daha yaygın olarak hayvanları incelemek için dronlara yöneldi. Dronlar, bir helikopterden, cipten yahut tekneden daha inançlı, daha çevik, daha ucuz ve çoğunlukla daha az rahatsız edici olabiliyor. Patagonya’da bilim insanları, balinaların sıhhatlerini izlemek için dron ile onların mukuslarını topluyor. Kenya Yaban Hayatı Servisi, gözetleme dronları ile fillerin ve gergedanların kaçak avlanmasını azaltabilmektedir. (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı) 

KAYNAKLAR

Fidel Sbeity,  2024. Taşıyıcı güvercinlerden dronlara kadar casus uçurmanın tarihi. 4 Ocak 2024. Independent Türkçe.

Gültekin YILDIZ. 2023. Casus Hayvanlar. P655-676. Editörler: Gültekin YILDIZ & . Hamit HANCI. İsimli Veteriner Hekimlik.  Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.  ISBN 978-975-02-8882-1. Birinci Baskı: Kasım 2023. S1-720.

Prof. Dr. Gültekin YILDIZ, Prof. Dr. İ. Hamit HANCI. CASUS HAYVANLAR. İsimli Tıp – İsimli Bilimler Sempozyumu (Adli Bilimler ve Afet Yarışması) Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof.Dr.Rıdvan Ege Konferans Salonu Ankara 16 Şubat 2019 POSTER

Basın Bildirisi. 2019. Casus Hayvanlar. Prof. Dr. Gültekin YILDIZ, Prof. Dr. İ. Hamit HANCI. Adli Bilimler Dergisi / Turkish Journal of Forensic Sciences, 17 (2): 49 – 49; 2018

https://bookstore.gpo.gov/products/military-veterinary-services

Ferris Jabr. 2015. Animals Spy a New Enemy: Drones. ttps://www.nytimes.com/2015/10/20/science/animals-spy-a-new-enemy-drones.html

Ankara Gündem Haber

See Full Bio