Merkezi hudut sistemini etkileyen otoimmün bir hastalık olan Multipl Skleroz (MS) hastalığının erken periyotta sabit belirtiler vermediğini aktaran Nöroloji Uzman Prof. Dr. Sultan Tarlacı, bu nedenle belirtilerin öbür hastalıklarla karıştırılabileceğini söyledi.

MS belirtilerinin, hastalığın seyrine bağlı olarak vakitle ilerleyebileceği ve farklı evrelerde değişiklik gösterebileceğine vurgu yapan Prof. Dr. Sultan Tarlacı, hastalığın tedavisi konusunda karşılaştığı olaylardan örnekler vererek “Hastalığın seyri bireyden şahsa büyük farklılıklar gösterebilir ve yanlışsız idare ile ilerlemesi yavaşlatılabilir.” dedi. Prof. Dr. Tarlacı ayrıca hastaların MS belirtileri ile başa çıkmalarını kolaylaştıracak önerilerde bulundu.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzman Prof. Dr. Sultan Tarlacı, Multipl Skleroz (MS) hastalığının erken belirtileri hakkında bilgi verdi ve MS belirtileri ile başa çıkma teknikleri hakkında teklifler paylaştı.

Erken belirtiler öteki hastalıklarla karıştırılabilir!

Multipl Skleroz (MS) hastalığının merkezi hudut sistemini etkileyen bir otoimmün hastalık olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “MS’in erken belirtileri ekseriyetle sabit değildir. Bu durum, MS’in öteki nörolojik ve sistemik hastalıklarla karışmasına neden olabilir.” dedi.

Erken belirtiler ortasında görme sıkıntıları, bilhassa optik nörit ile kendini gösteren tek taraflı bulanık görme, renklerin soluk algılanması ve göz hareketleriyle ortaya çıkan ağrı bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Bu durum, migren, diyabetik retinopati yahut glokom üzere hastalıklarla karışabilir. Duyu bozuklukları da sık görülen bir belirtidir. Kol, bacak yahut yüz bölgesinde uyuşma ve karıncalanma hissi, boyun fıtığı yahut periferik nöropati üzere durumlarla benzerlik gösterebilir. Yorgunluk, bilhassa nedeni açıklanamayan ve dinlenmekle geçmeyen bir yorgunluk hissi, fibromiyalji ya da depresyon üzere hastalıklarla karışabilir. İstikrar ve uyum meseleleri, vertigo yahut istikrar bozukluğu formunda ortaya çıkabilir ve iç kulak hastalıkları ya da beyin damar hastalıkları ile karıştırılabilir.” açıklamasını yaptı.

Ayrıca kas güçsüzlüğü ve spastisite üzere belirtilerin, miyopati yahut motor nöron hastalıkları ile benzerlik gösterebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Tarlacı, MS belirtilerinin, genellikle farklı vakitlerde ortaya çıkması ve sistemsiz bir seyir izlemesi nedeniyle yanlışsız teşhis konulmasının vakit alabileceğine dikkat çekti. 

Hastalığın seyri belirtileri farklılaştırabiliyor

MS belirtilerinin, hastalığın seyrine bağlı olarak vakitle ilerleyebileceği ve farklı basamaklarda değişiklik gösterebileceğine vurgu yapan Prof. Dr. Sultan Tarlacı, bu kademeleri şöyle açıkladı:

“MS’in seyri ekseriyetle dört ana tip altında sınıflandırılır. Hastalığın başlangıcında en sık görülen form olan RRMS, ataklar ve düzgünleşme periyotları ile karakterizedir. Ataklar sırasında yeni belirtiler ortaya çıkabilir yahut mevcut belirtiler şiddetlenebilir. Remisyon periyotlarında belirtiler kısmen yahut büsbütün kaybolabilir. Vakitle, kimi hastalarda RRMS formu SPMS’ye dönüşebilir. Bu evrede, atakların sıklığı azalır, lakin nörolojik işlev kaybı giderek artar ve belirtiler daima hale gelir. Örneğin, yürüme zorlukları yahut daima kas spastisitesi besbelli hale gelebilir. 

PPMS, hastalığın başlangıcından itibaren nörolojik işlev kaybının daima ilerlediği bir formdur. Ataklar ekseriyetle görülmez, fakat yavaş bir kötüleşme süreci vardır. Bu formda, hareket kabiliyeti ve istikrar meseleleri erken devirde ortaya çıkabilir ve giderek artar. PRMS ise hem daima bir ilerleme hem de orta sıra ataklarla kendini gösterir. Lakin bu form epey azdır. Hastalığın ilerleyen evrelerinde belirtiler daha karmaşık hale gelebilir. Yutma ve konuşma zorlukları, ileri seviyede kas güçsüzlüğü, önemli yorgunluk, bilişsel bozukluklar ve mesane ya da bağırsak denetim meseleleri sık görülür. Fakat hastalığın seyri şahıstan şahsa büyük farklılıklar gösterebilir ve hakikat idare ile ilerlemesi yavaşlatılabilir.”

Hastaya mahsus tedavi stratejileri geliştirilmeli… 

MS belirtileri ve hastalığın ilerleyişi konusunda karşılaştı en değişik hadiseden bahseden Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “En enteresan olay tek taraflı görme kaybı 1 ay evvel olan ve memleketler arası gemi seyahatinde olduğu için tedaviden yararlanamamış bir gemiciydi. Sağ gözü tam kördü. Işık algısı ve 50 cam’den parmak sayması daha yoktu. Olağanda 1 ay geçmiş ve artık tedavi vaktini aşmış kabul edilen bir kişiydi. Lakin görme çok kıymetli olduğundan, bir ay geçse de hasta ile birlikte en azından kısa müddetliğine yüksek doz kortizon deneyelim kararı aldık. Başladık ve bir hafta sonrasında görmesi, körlüğü tam olarak sekelsiz düzeldi. Bu türlü bir durum tedavinin kişisel olması ve kitaba bağlı kalmamak gerektiği, hastaya özgü de düşünmek, tedavi stratejileri geliştirmek gerektiği konusunda bir tecrübe oldu.” dedi.

Bir öbür enteresan olayın ise ‘hastalık farkındalığı olmayan’ bir hasta olduğunu belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, bu hadiseyi da şöyle anlattı:

“Bu hastada, MS’in ilerleyişi sırasında hafif bilişsel bozukluklar gelişmiş, fakat hasta semptomlarını fark edememişti. Yakınlarının ısrarlı şikayetleri üzerine yapılan değerlendirmede, yavaş ilerleyen bir MS formu olan Primary Progressive MS teşhis edildi. Bilhassa bilişsel meseleler ve kişilik değişiklikleri, hastanın hem kendi semptomlarını küçümsemesine hem de tedaviye direnç göstermesine neden olmuştu. Tedavi ve dayanakla hem bilişsel hem de ruhsal durumu stabilize edilerek ömür kalitesi artırılabildi. Bu cins hadiseler, MS’in klinik spektrumunun ne kadar geniş olduğunu ve her hastada seyrin eşsiz olabileceğini gösteriyor.”

MS belirtileri ile başa çıkma teknikleri ömür kalitesini artırabilir!

Multipl Skleroz (MS) belirtileriyle başa çıkmak için hastalara çeşitli stratejiler önerildiğini lisana getiren Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “İlk olarak, hastalığı modifiye edici tedaviler (DMT) kullanılarak hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve atak sıklığı azaltılabilir. Ayrıyeten, belirtilere yönelik ilaç tedavileri, ağrı, spastisite, yorgunluk, depresyon ve mesane meseleleri üzere durumlarla başa çıkmak için değerlidir.” dedi.

Fiziksel aktivitenin de MS hastalarının ömür kalitesini artırabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Sultan Tarlacı, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Özellikle fizyoterapi, kas güçsüzlüğü, spastisite ve istikrar problemleri için yararlıdır. Düşük tesirli idmanlar, örneğin yoga, yüzme ve pilates, esneklik ve hareket kabiliyetini geliştirirken yorgunluğu da azaltabilir. Ergoterapi, hastaların günlük hayat aktivitelerinde zorluk yaşamamaları için güç muhafaza teknikleri sunar. Beslenme, MS’te kıymetli bir rol oynar. Anti-enflamatuar diyetler, Omega-3 yağ asitleri ve bol zerzevat tüketimi önerilirken, kâfi su tüketimi de mesane ve bağırsak sıhhatini dayanaklar. Sigara ve alkol MS semptomlarını kötüleştirebileceği için bu alışkanlıkların bırakılması teşvik edilir. Ruhsal takviye de büyük değer taşır. Depresyon ve tasayı yönetmek için psikoterapi ve gerilim azaltıcı teknikler, hastaların genel ruh halini güzelleştirebilir. Tüm bu stratejiler, hastaların MS ile daha güzel başa çıkmalarına ve hayat kalitelerini artırmalarına yardımcı olabilir.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Ankara Gündem Haber

See Full Bio