Türkiye İş Bankası, tarımda yeni, tesirli teknolojiler geliştirilmesi ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaşması maksadıyla yürüttüğü çalışmalara bir yenisini ekledi. Türkiye İş Bankası ve The European Fund for Southeast Europe (EFSE) iş birliği ve Frankfurt School’un danışmanlığında geliştirilerek birinci fazı tamamlanan proje ile dört ana eser kümesinde üreticilerin karbon ayak izi ölçümü gerçekleştiriliyor. Son amaç ise eser özelinde karbon ayak izini azaltıcı bankacılık tahlillerinin geliştirilmesi.

2022 yılının nisan ayında Birleşmiş Milletler nezdinde kurulan Net Sıfır Bankacılık Birliği’ne üye olarak kredi portföyünden kaynaklanan tesirleri yönetmek ve azaltım gayeleri belirlemek üzere çalışmalara başlayan Türkiye İş Bankası, The European Fund for Southeast Europe (EFSE) iş birliği ve Avrupa’nın önde gelen finans ve idare okulu Frankfurt School’un danışmanlığı ile tarım bölümü için karbon ayak izi ölçümünü başlattı. 

Proje çerçevesinde sürdürülebilir tarıma dayanak olacak bankacılık eserlerinin geliştirilmesine temel oluşturmak emeliyle bir hesaplama aracı geliştirildi. Bu sayede eser çeşidi, arazinin büyüklüğü ve üretimin gerçekleştirildiği vilayet bilgisi üzere datalar kıymetlendirilerek eser bazında ortaya çıkan ortalama sera gazı emisyon ölçüsü ölçümlenebiliyor.

İlk etapta, Türkiye’deki ziraî üretimin değerli bir kısmını oluşturan buğday, arpa, mısır ve ayçiçeği özelinde hesaplama yapılabiliyor. Kısa mühlet içinde karbon ayak izi ölçümü yapılabilen eser sayısının 50’ye çıkarılması hedefleniyor. 

Çalışmanın sonraki basamaklarında ise çiftçilerden alınacak ek bilgilerle uygulamanın interaktif hale getirilmesi ve üreticiye özel karbon ayak izi ölçümü yapılması planlanıyor. Ayrıyeten, su ayak izinin yanı sıra küçükbaş, büyükbaş ve kanatlı hayvan varlıklarının da ölçümlere eklenmesi hedefleniyor. Son kademede ise sera gazı emisyonlarının ve su kullanımının azaltılması ile toprağın gereksiz işlenmesinin önüne geçilmesi için alınabilecek tedbirlerin araştırılması ve çiftçileri bu adımları atmaya teşvik edecek bankacılık eser ve hizmetlerinin geliştirilmesi öngörülüyor. 

“Sürdürülebilir tarıma geçişi teşvik ediyoruz”

İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı İzlem Fazilet, bahse ait değerlendirmesinde, “Artan dünya nüfusu ve tesirlerini giderek daha ağır olarak hissettiğimiz iklim değişikliğinin yarattığı riskler tarım kesiminin stratejik ehemmiyetini yadsınamaz noktaya getiriyor. Türkiye’nin iklim değişikliğinden fazla etkilenecek ülkeler ortasında yer aldığını da göz önünde bulundurduğumuzda, sürdürülebilir tarıma yönelik adımları şimdiden atmamız gerekiyor. Biz bugüne kadar bilhassa teknolojik imkânlardan faydalanarak çiftçilerimize pek çok tahlil sunduk. Eser bazında karbon ayak izi ölçümü de yeni projemizin birinci adımını oluşturuyor. Çiftçilerimizin sürdürülebilir tarıma geçişini teşvik edecek eser ve hizmetleri geliştirmek üzere çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu. 

Tarımsal karbon ayak izi nasıl hesaplanıyor?

Tarımsal üretimde karbon ayak izini hesaplama aracı, Frankfurt School tarafından tarım alanında yürütülen çalışmalar sonucu ve proje kapsamında oluşturulan kapsamlı data tabanından yararlanarak ölçümü gerçekleştiriyor. Güç tüketimi, atık idaresi, gübre üretimi ve uygulamaları, tarım ilacı uygulamaları ve karbon stok değişimini içeren ziraî faaliyetler sonucunda karbondioksit, nitrözoksit ve metandan oluşan üç sera gazı açığa çıkıyor. Kelam konusu emisyon, üretim süreçlerini ve milletlerarası uygulamaları dikkate alan bir metodoloji ile kilogram karbondioksit muadili olarak hesaplanıyor. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Muhammed Mustafa Göçmen

See Full Bio